|
|
|
|
|
|
Раман у вершах "Родныя дзецi" Нiла Гiлевiча
Можа, адтуль праз усё жыццё —
З грознай пары партызанскай —
Я і нясу ў душы пачуццё
Адказнасці грамадзянскай.
Ніл Гілевіч
Гэтымі радкамі Н. Гілевіч дае нам зразумець, што вытокі яго грамадзянскай адказнасці ідуць са страшных часоў Вялікай Айчыннай вайны. Перажытае ў гэтыя гады зрабіла адбітак на ўсю творчасць пісьменніка, навучыла любіць і цаніць жыццё ва ўсіх яго праяўленнях, абавязала падыходзіць з адказнасцю да кожнай праблемы.
Як сапраўдны грамадзянін падыходзіць паэт да абмеркавання найболын важных праблем сучаснасці ў рамане ў вершах «Родныя дзеці».
Галоўны герой рамана — Сцяпан Якубавіч Вячорка, прафесійны музыкант, камлазітар. У маладосці Сцяпан Якубавіч быў закаханы ў прыгожую дзяўчыну — студэнтку педвучылішча Альжбету Францаўну Кудзелку. Аднак каханне цягнулася нядоўга, яно прыкра абарвалася.
Са слоў сваей маці, якая, не дачакаўшыся сына, некалькі разоў прыязджала да яго ў госці, Вячорка ведае, што Альжбета Францаўна жыве і працуе на яго радзіме і карыстаецца павагай землякоў.
Наша знаёмства з галоўным героем пачынаецца з таго часу, як Сцяпан Якубавіч атрымаў ліст ад свайго брата Тамаша. У пісьме Тамаш нагадвае, «Што маме, Сохвіі Пятроўне, Праз месяц семдзесят гадоў». Сцяпан Вячорка дакарае сябе, што шмат часу ўжо не быў у родных і вырашае абавязкова з'ездзідь. Паездка дадому абяцае сустрэчу з даўно перажытым, з былым каханнем.
I вось Сцяпан Вячорка ў дарозе. Ён едзе дадому. Па дарозе галоўны герой паспявае прыгадаць многія перыпетыі з жыцця сваіх родных. З гэтых яго ўспамінаў, а пасля і з гутарак Сцяпана у час застолля на вясковай вуліцы перад намі паўстаюць шчаслівыя і драматычныя лесы, непадобныя адзін да аднаго характары людзей.
Адна з праблем, якую закранае ў сваім рамане Н. Гілевіч, — чысціня роднай мовы. Мову зводнага брата Сцяпана Мікіты аўтар парадыруе. Разам з тым высмеивав і асуджае тых людзей, якія гавораць на мешанай мове, абытолькі не гаварыць па-беларуску.
Хвалюе паэта і праблема адзінокай старасці. Гэтая тэма ў рамане пераклікаецца з тэмай мінулай вайны. Прыехаўшы ў родныя мясціны, Сцяпан ідзе наведаць могілкі і сустракае там старэнькага Валента Дразда. Вайна асіраціла гэтага чалавека, забрала ўсіх родных: двух сыноў, жонку, дачку з немаўлятам і зяця. Стары адзін дажывае свой гаротны век.
Закранае ў рамане пісьменнік і праблему адносін мастакоў і навукоўцаў да свайго прызвання. Праз дыялогі сваіх герояў аўтар дае адчуць, што яго хвалююць такія пытанні, як павелічэнне разводаў, нетрываласць сучасных сем'яў. Выразна гучаць у творы і праблемы экалогіі. Адным словам, пісьменніка, сапраўднага грамадзяніна і патрыёта сваей радзімы, турбуюць усе надзённыя праблемы. Ён перажывае іх, як свае асабістыя.
|
|
|
|
|
